Hoe zit dat nu met de verzekeringen?
In Nederland zijn er minder verzekeraars dan het lijkt (afbeelding 1). Er zijn maar vier grote verzekeraars: Zilveren Kruis Achmea, CZ-groep, VGZ-groep en Menzis. Daarnaast zijn er nog een aantal kleinere verzekeraars zoals DSW, ONVZ en Zorg en Zekerheid. Vooral de grote vier hebben meerdere labels, welke allemaal weer polissen aanbieden. Tot voor kort waren er naar schattingen 1800 tot 3500 verschillende polissen verdeeld over deze vier. Dat u als klant door de bomen het bos niet meer ziet is dan ook niet zo gek. Dit wordt bewust in stand gehouden met als reden dat er geconcurreerd wordt om het aantal verzekerden. Dat levert immers meer omzet op. Er worden door de grote vier miljoenen van zorgpremiegelden uitgegeven aan reclame om u over te halen over te stappen. Alleen DSW doet dit niet, omdat ze principieel stellen dat premiegelden niet gebruikt mogen worden voor reclamedoeleinden. Vandaar dat u ze niet vindt in site als Independer of zorgkiezer. Overigens is de vraag of deze site geheel onafhankelijk zijn. In het verleden stond Independer bijvoorbeeld in de jaarrekeningen van Zilveren Kruis Achmea.
Elke verzekeraar biedt een zorgverlener, zoals de fysiotherapeut contracten aan. Onderhandelen over het tarief, duur en de voorwaarden is niet mogelijk. Het is tekenen bij het kruisje. De infographic (afbeelding 2) laat de verdeling van de omzet van de praktijk zien. Niet tekenen van het contract met Achmea (48,6 % marktaandeel) is geen optie, omdat daarmee het voortbestaan van de praktijk direct in gevaar komt. Daardoor zijn fysiotherapeuten vaak overgeleverd aan de grillen van de zorgverzekeraar. Het is veelal eenrichtingsverkeer van en naar de verzekeraar geworden. Dit is geen enkel probleem wanneer zorgverzekeraars hier zorgvuldig mee om gaan. En daar ligt nu net het hele probleem. "With great power comes great responsibility." Zomaar een uitspraak uit een Marvel film, maar dat gaat zeker op voor de zorgverzekeraars. DSW en ONVZ lijken de enige die dit lijken te beseffen.
Kortom in de driehoeksverhouding tussen de klant, de zorgverzekeraar en de fysiotherapeut zijn de verhoudingen niet meer gelijkwaardig. Gek genoeg kiest u als klant massaal voor zorgverzekeraars die niet goed (genoeg) zijn voor uw therapeut en draagt hiermee indirect bij aan dreigende zorginfarct. De komende jaren zal de zorgdruk toenemen, omdat de zorgvraag steigt maar de zorgcapaciteit (het aantal therapeuten) aanzienlijk daalt. Het is niet uit te sluiten dat een derde van alle fysiotherapeuten de komende vijf jaar stopt. In 2023 was er al een netto afnamen van 10% van fysiotherapeuten. Dat betekent dat er in de komende jaren lange wachtlijsten verwacht kunnen worden.
U weet wel waar u verzekerd bent, maar beseft vaak niet waar deze organisatie voor staat en welke normen en waarden ze hebben. Past hun visie ook bij die van u? Zo heeft Achmea een groot aandeel gehad in de sluiting van het ziekenhuis Slotervaart. Niet beseffende dat de klant, die het ziekenhuis zo mist, en bij deze verzekeraar blijft net zo goed een aandeel heeft in deze sluiting. Dat geldt dus ook voor situatie van uw therapeuten. Elk jaar als klant de vraag stellen waar wil ik heen qua richting in de zorg en komt dat overeen met mijn zorgverzekeraar zou goed zijn.
Afbeelding 1: Verzekeringen en hun marktaandeel. bron: zorgwijzer.nl
afbeelding 2. Marktaandeel van zorgverzekeraars
Stand van zaken
Wat betekent dit nu voor 2025? In het laatste kwartaal van het jaar komen de verzekeraars met de nieuwe contractvoorwaarden. Er heerst al jaren een spaningsveld, waar de klant ook vaak geen besef van heeft.
Waar gaat dit spanningsveld over?
- Het gaat met name over het tarief (dat wat door de verzekeraar aan de fysio wordt betaald). In 2020 is met het Guptarapport reeds aangetoond dat de normatieve kostprijs van fysiotherapie veel te laag is. Anno 2025 ligt de kostprijs, na correctie van inflatie van de afgelopen jaren, minimaal 18,5 % (ONVZ) onder de kostprijs. CZ zit zelfs 32 % onder de kostprijs. De verzekeraars weigeren de tarieven te repareren. Vanuit de politiek ligt er nu een aangenomen motie om dit te onderzoeken en de tarieven mogelijk gedwongen te repareren met 30 a 40 %, zodat praktijk in zijn kosten kan voldoen voor personeel, huisvesting, energie, scholing en een kleine marge om er zelf van te kunnen leven.
- Met de huidige voorstellen van de verzekeraars van een coorectie met slechts de inflatie blijft de situatie voortbestaan en betekent dit dat praktijken verlies maken. Een bakker kan zijn brood ook niet goedkoper verkopen dan waar hij het voor heeft gemaakt. Dan kan hij net zo goed sluiten.
- Over voorwaarden die worden verkocht onder het mom van kwaliteit, maar in werkelijk voorwaarden zijn waarbij de verzekeraar maar wat graag op de stoel wil zitten van de zorgverlener. Zo wilde Menzis praktijken in 2023 verplichten om intervisie te doen met andere praktijken. Nu is intervisie, mits goed ingezet, een goed middel, maar niet wanneer het verplicht wordt. Wanneer dan de vraag wordt gesteld aan de verzekeraar ''wie moet dat bekostigen'' dan is het antwoord ''oh maar wij niet, dat moet je zelf doen'' Deze investering oplopend tot 600 euro in het gunstigste geval gaat weer af van de toch van bovengenoemde prijs.
Dit is niet alleen in de fysiotherapie zo, maar ook bij de huisartsen, wijkverpleging of welke discipline dan ook. Het wordt vaak verkocht als betrokkenheid bij de zorg, maar in werkelijkheid gaat het vooral om kostenbeheersing en winstmaximalisatie. Immers hoe minder er hoeft te worden uitgekeerd, hoe meer winst er over blijft. Een verzekeraar is er uiteindelijk niet voor u, maar vooral voor het bedrijf. (met als uitzondering weer de DSW).
Ook wordt er vaak gesteld dat zorg zo duur is, en vooral fysiotherapie, maar daarbij wordt door zorgverzekeraars alleen gekeken naar de baten en nooit naar de opbrengsten. Van fysiotherapie is bewezen dat het een enorme kostenbesparing oplevert (verschuiving 2e naar 1e lijn) naast natuurlijk de gezondheidswinsten. Er gaat meer geld naar mensen die aan de zorg werken (zorgmanagers bij grote zorgverzekeraars en nodeloos ingewikkelde structuren, zie parallen met de belastingdienst) dan mensen die in de zorg werken. De zorg is immers een grote industrie en waar een grote industrie is veel geld te verdienen. Marjet Velhuis heeft dit prachtig inzichtelijk gemaakt in haar boek heilige zorghuisjes.
Plan
Voorheen konden we alleen tekenen bij het kruisje, maar nu er verliesgevende wurgcontracten worden aangeboden, zullen we als praktijk extra scherp moeten kijken naar welke verzekeraars er voldoen aan onze kwaliteitscriteria. Dat betekent dat we het proces omdraaien en dat wij als praktijk moeten gaan kijken welke verzekeraars er belangrijk zijn voor ons zijn en passen bij onze (gedeelde) normen en waarden. Tenslotte haalt u de zorg bij ons en niet bij de zorgverzekeraar. Uw keuze voor zorgverzekeraar bepaalt of u bij ons terecht kan en wil.
Vergelijk het met verkiezingen. Wanneer u het niet eens bent met het beleid kunt u één keer in de vier jaar kiezen voor een andere richting. Ook met de keuze voor uw verzekering heeft u dus een stem om aan te geven hoe u het wil en of u het anders wil. Voorheen informeerden we dat u kon overstappen in december, nu voelen we sterk dat u moet kijken naar welke verzekeraar bij u past. Dat kan ook de huidige zijn, maar dan maakt u wel een bewuste keuze. Omdat hiermee kiest voor uzelf, voor de zorg en voor uw zorgverlener; m.a.w. dat u hiermee aangeeft dat u een plicht voelt om deze te beschermen en dat u voor uw zorgverlener zorgt zoals deze al jaren voor u zorgt. U zorgt voor ons, dan zorgen wij voor u.
Welke contracten teken we niet in 2025?
Ondanks dat Zorg en Zekerheid goede stappen heeft gezet voor 2024 zien we dat niet terug in 2025. Ze lijken het model van DSW te kopiëren. Ze zitten 29% onder de kostprijs en dat is niet acceptabel. Veel praktijken in Amsterdam hebben deze verzekeraar niet gecontracteerd.
Waar CZ in het verleden een betrouwbare partner voor ons is geweest, ligt dat in 2025 anders. CZ heeft van alle verzekeraars het allerlaagste basistarief voor 2025, namelijk €33,10 en dat is daarmee het allerslechtste tarief. Het zit 32 % onder de kostrpijs. Weliswaar compenseert CZ dit door allerlei aanvullende modules, maar dat zijn de spreekwoordelijke hoepels waar we als fysiotherapeut doorheen moeten springen. Indicatoren die vooral schijnkwaliteit lijken te meten en vooral door de zorgverzekeraars worden ingezet als controlemiddel. Aangezien we veel doen aan kwaliteit voldoen we wel aan de modules, maar CZ wil dat we ons als praktijk commiteren aan een 3-jarig contract. Er valt niet te onderhandelen met CZ over tarief of duur van het contract. Omdat in het dit contract vooral de plichten zijn vastgelegd voor de fysiotherapie en de rechten van CZ hebben we besloten niet te tekenen. Er zijn te weinig rechten vastgelegd en ook is er niet vastgelegd dat het tarief tenminste wordt geindexeerd met de geldende inflatie berekend door het CPB. Daardoor is het risico dat we een speelbal worden van de verzekeraar en brengen we de praktijk in gevaarlijke wateren. Immers het basistarief ligt 28% onder de normatieve kostprijs. Het risico is dat met een drie-jarig contract dit alleen maar zou kunnen toenemen.
Ook Menzis laat geen enkele grote stappen zien en zit 23,5 % onder de kostprijs.
Caresq heeft te weinig klanten voor ons. Daarmee zouden we ons conformeren aan eisen die er eigenlijk toch niet doen, en dat maakt het onnodig ingewikkeld. We gaan voor simpel.
Beste verzekeraar voor 2025
We beginnen deze paragraaf met de disclaimer dat wij geen 'verzeking- dan wel overstapadvies' geven. Wel kunnen wij u goed informeren wat wij persoonlijk vinden van verzekeraars zodat u zelf een keuze kunt maken welke verzekering het beste bij u past. In onze ogen is DSW al jaren de beste verzekeraar. "Liever principieel dan commercieel'' is hun slogan en daarme is hun filosofie is wezenlijk anders dan de meeste zorgverzekeraars. DSW ziet zich niet als verzekeraar, maar meer als zorgorganisator:
- Ze staan klanten en zorgverleners persoonlijk te woord
- Ze zijn open en eerlijk naar klanten en zorgverleners.
- Ze accepteren iedereen (zoals het hoort in een goede maatschappij), er is geen medische selectie voor de basis- en/of aanvullende verzekering.
- Ze zijn principieel tegen het verplichte eigen risico, omdat dat discriminatie van chronisch zieken is.
- Ze zijn tegen sluiting van kleine ziekenhuis en dus tegen grote ziekenhuizen.
- Ze maken geen reclame, want premiegeld van klanten gebruiken om zieltjes te winnen hoort niet.
- Ze hebben geen winstoogmerk
- Ze zijn transparant in de opbouw van hun premiegelden
- Ze laten de kwaliteit van de zorg bij de zorgverleners.
- etc.
Wat de normen en waarden zijn kunt u terug lezen in het volgende artikel
Opmerking: het verschil tussen een pakket bij de DSW 27 behandelingen en ong. 500 euro aan tandarts en een vergelijkbaar pakket bij Zilveren Kruis Achmea scheelt 12 * €17,50 = €210 op jaarbasis